Người Nhật Bản đón Tết bắt đầu từ ngày 1 tháng 1 dương lịch. Ngày Tết của Nhật thể hiện rõ nét những tinh hoa của quốc gia và cho đến bây giờ vẫn còn lưu giữ nhiều phong tục tập quán đặc sắc. Từ những món ăn cho đến các hoạt động ngày tết, tất cả đều mang ý nghĩa sâu xa và thú vị.
Trước ngày 31/12 và Omisoka
Omisoka là từ mà người Nhật dùng để chỉ ngày 31/12. Tháng 12 lúc nào cũng rất tất bật với công đoạn chuẩn bị đón năm mới. Ở các khu chợ và cửa hàng, người người sắm sửa đồ Tết. Trong nhà, cả gia đình cùng nhau tổng vệ sinh nhà cửa, chuẩn bị Osechi và trang hoàng cho ngôi nhà.
Osouji – Đợt tổng vệ sinh
Để chào đón các vị thần năm mới đến, nhà cửa sẽ phải được vệ sinh sạch sẽ. Ngày xưa, người Nhật thường bắt đầu đợt tổng vệ sinh vào ngày 13/12, hay còn được gọi là ngày “Susuharai”, nhưng dạo gần đây có nhiều gia đình đợi đến gần ngày 31 mới lên kế hoạch dọn dẹp. Các thần điện, chùa chiền vẫn tổ chức các buổi lễ Susuharai linh thiêng vào ngày 13.
Trang trí ngày tết
Sau đợt Osouji, mọi người sẽ trang hoàng nhà cửa, tốt nhất là ngày 28 hoặc 30. Bởi vì số 29 trong tiếng Nhật phát âm gần giống với “Nijyu no kurushimi”, tức “Hai lần nỗi đau”, và sẽ rất thất lễ nếu trang trí nhà cửa vào ngày 31 cận sát với ngày Tết. Vì vậy người Nhật thường tránh trang hoàng vào 2 ngày này.
Kagamimochi: Mâm bánh dày – Mochi cùng một quả quýt Nhật – Mikan bên trên. Đây là nơi các vị thần trú lại khi đến thăm nhà, được đặt ở nơi trang trọng và xinh đẹp nhất của ngôi nhà.
Kadomatsu: Bao gồm cành thông và 3 ống tre tươi vát chéo, được xem là dấu hiệu của thần linh. Người Nhật trang trí Kadomatsu ngay trước nhà và sử dụng các loài cây mang ý nghĩa phúc lành như thông, tre…
Shimekazari: Thường được trang trí ngay lối vào nhà và bàn thờ, nhằm thể hiện ngôi nhà là nơi linh thiêng và có tác dụng trừ tà.
Tìm hiểu thêm: Lễ hội pháo hoa truyền thống của người Nhật
Nengajo – Thiệp chúc tết
Thiệp chúc tết cũng sẽ được chuẩn bị xong vào tháng 12. Những tấm bưu thiếp có vẽ hình 12 con giáp hoặc in ảnh gia đình và kèm với lời chúc Tết sẽ được gửi đến nhà người thân và những người giúp đỡ mình.
Toshikoshi soba và Joya no kane
Ăn mì trường thọ- Toshikoshi Soba – là một đặc trưng vào đêm Omisoka. Có nhà ăn mì trường thọ trong bữa tối, nhưng cũng có nhà sau khi dùng bữa tối với Sushi, cua hay lẩu Sukiyaki mới thưởng thức Toshikoshi Soba trong tiếng chương giao thừa – Joya Kane. Các ngôi chùa ở mỗi địa phương cũng sẽ gióng lên 108 tiếng chuông thánh thót – tượng trưng cho 108 ham muốn trần tục của con người theo cách nghĩ của phật pháp.
Từ ngày 1/1 – Gantan
Ngày 1/1 được gọi là “Gantan” và là ngày bắt đầu của năm mới ở Nhật. Từ ngày 1 đến ngày 3 được gọi là “San ga Nichi” và là ngày nghỉ Tết của nhiều công ty, cửa hàng. Tùy vào từng địa phương mà thời gian kéo dài ngày 7/1, còn những vùng gần Osaka kéo dài đến ngày 15/1. Vật trang trí ngày Tết sẽ được tháo xuống vào ngày cuối cùng của Matsu no Uchi.
“Akemashite omedetou gozaimasu”
Đây là câu chúc mừng năm mới trong tiếng Nhật. Vào sáng ngày Gantan, người Nhật sẽ thong thả thưởng thức Osechi và Ozouni. Tiếp theo, mọi người sẽ cùng về quê thăm gia đình hoặc họp mặt người thân. Kimono thường được mặc trong dịp này nhưng cũng có nhiều người mặc trang phục thường ngày.
Hatsumoude
Đây là chuyến viếng thăm Thần điện đầu tiên trong một năm, để cầu mong sự bình an và hạnh phúc. Có nhiều người khởi hành từ tối 31 và viếng Thần điện vào ngay thời khắc giao thừa, nhưng cũng có người khoảng trưa chiều ngày 1 mới thư thả đi cầu phúc. Vào dịp này, các Thần điện cũng rất đông đúc, nhất là những thần điện nổi tiếng ở Asakusa hay Kyoto.
Otoshidama
Đây là tiền lì xì mà người lớn hay cho trẻ nhỏ. Trẻ em sẽ rất háo hức với khoản Otoshidama mình sẽ nhận, những gia đình đông con cháu sẽ phải chi một khoản lì xì đáng kể.
Hatsuyume
Giấc mơ vào đêm ngày Gantan đến sáng ngày 2 được gọi là “Hatsuyume”. Những điều bạn mơ thấy trong Hatsuyume được cho là sẽ báo trước điềm lành hoặc điềm dữ trong một năm.
