Trong thời đại số, mạng xã hội đã trở thành công cụ gắn bó chặt chẽ với cuộc sống hằng ngày của thực tập sinh tại Nhật. Để tận dụng hiệu quả và tránh những tác động tiêu cực, việc trang bị kiến thức về an toàn mạng xã hội ở Nhật là bước quan trọng giúp TTS duy trì sự cân bằng và ổn định trong hành trình làm việc.
Rủi ro & cách xử lý lừa đảo (scam) trên mạng xã hội
Nội dung bài viết
Tại Nhật, thực tập sinh thường sử dụng mạng xã hội để liên lạc, mua sắm. Tuy nhiên, môi trường online cũng tiềm ẩn nhiều chiêu trò lừa đảo khiến không ít bạn mất tiền, lộ thông tin cá nhân hoặc vướng rắc rối pháp lý. Dưới đây là 4 rủi ro phổ biến và cách xử lý mà TTS cần nắm rõ.
Lừa đảo mua hàng online giá rẻ bất thường
Nhiều trang Facebook, Instagram, LINE rao bán điện thoại, đồ điện tử hoặc hàng hiệu mức giá rẻ hơn thị trường bên ngoài rất nhiều. Tuy nhiên, sau khi chuyển tiền, các bạn không nhận được hàng hoặc hàng kém chất lượng.
Cách xử lý: Chỉ mua hàng qua trang uy tín (Amazon, Rakuten, Mercari…), tuyệt đối không chuyển khoản trước cho cá nhân lạ. Trước khi mua bạn hãy tìm hiểu phản hồi thực tế của người mua hoặc nhờ bạn bè đã sống lâu tại Nhật tư vấn.
Lừa đảo qua tin nhắn mạo danh cơ quan chức năng
Một số đối tượng gửi tin nhắn LINE/SMS giả mạo cảnh sát, ngân hàng hoặc cơ quan thuế Nhật yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng. Nếu làm theo, các bạn có thể bị rút sạch tiền trong tài khoản.
Cách xử lý: Để nâng cao an toàn mạng xã hội ở Nhật, bạn không nhấp vào đường link lạ trong tin nhắn. Đồng thời kiểm tra trực tiếp trên website chính thức của cơ quan quản lý hoặc gọi điện đến số hotline để xác minh thông tin.
Lừa đổi tiền hoặc chuyển tiền về Việt Nam
Nhiều nhóm trên Facebook hoặc Zalo rao tin “đổi tiền yên sang tiền Việt tỷ giá cao hơn ngân hàng”, “chuyển tiền về trong 5 phút, phí rẻ hơn công ty kiều hối”. Sau khi TTS chuyển tiền, đối tượng lập tức chặn liên lạc hoặc biến mất, khiến nhiều người mất trắng số tiền tiết kiệm cả tháng làm việc.
Cách xử lý: Không giao dịch qua cá nhân lạ, dù họ là “người Việt cùng tỉnh” hay “senpai giới thiệu”. Chỉ sử dụng các kênh chuyển tiền hợp pháp được cấp phép tại Nhật như ngân hàng, bưu điện. Nếu đã bị lừa, cần giữ lại chứng từ chuyển khoản, tin nhắn và trình báo ngay cho cảnh sát hoặc nghiệp đoàn để hỗ trợ kịp thời.
Mạo danh trang hỗ trợ TTS thu thập thông tin cá nhân
Nhiều trang tự xưng “Hội hỗ trợ thực tập sinh Việt tại Nhật”, “Trung tâm tư vấn miễn phí cho TTS” để tạo lòng tin. Sau khi thu hút người theo dõi, họ đăng biểu mẫu “đăng ký nhận hỗ trợ”, “nhận quà miễn phí”, “hỗ trợ đổi visa Tokutei” và yêu cầu gửi ảnh thẻ ngoại kiều, COE, hộ chiếu hoặc địa chỉ nơi ở. Toàn bộ thông tin có thể bị bán, giả mạo hoặc dùng để thực hiện hành vi l.ừ.a đ.ả.o khác.
Cách xử lý: Không cung cấp giấy tờ cá nhân cho bất kỳ trang nào không có địa chỉ, tên người phụ trách, website rõ ràng hoặc email công ty. Hãy kiểm tra trang có liên kết với nghiệp đoàn, công ty phái cử hay không. Khi cần hỗ trợ thật, chỉ nên liên hệ các tổ chức uy tín như OTIT, Đại sứ quán Việt Nam.
Dụ dỗ tham gia đầu tư siêu lợi nhuận
Một số nhóm trên Facebook, Zalo hoặc Telegram mời gọi TTS góp vốn vào tiền ảo, chứng khoán quốc tế, hứa hẹn lợi nhuận cao. Thực chất, đây là mô hình đa cấp biến tướng hoặc lừa đảo chiếm đoạt tiền.
Cách xử lý: Tuyệt đối không tin vào lời mời chào “lãi khủng, dễ dàng, nhanh chóng”. Bạn nhớ rằng, mọi đầu tư tại Nhật phải thông qua sàn được cấp phép. Nếu đã lỡ tham gia, cần báo ngay cho ngân hàng khóa giao dịch và thông báo với cảnh sát địa phương.
👉 Xem chi tiết: Những thủ đoạn lừa đảo ở Nhật – Thực tập sinh cần biết
Thiết lập bảo mật tối thiểu trên các nền tảng phổ biến bên Nhật
Để đảm bảo an toàn mạng xã hội ở Nhật, thực tập sinh cần chủ động thiết lập một số cài đặt bảo mật cơ bản ngay trong ứng dụng. Trước hết, bạn phải bật xác thực hai lớp (2FA) trên các tài khoản như Facebook, LINE, Instagram hay Gmail – đây là lớp bảo vệ bổ sung, giúp ngăn kẻ xấu đăng nhập trái phép ngay cả khi mật khẩu bị lộ.
Bên cạnh đó, chuyển tài khoản sang chế độ riêng tư (private account), đặc biệt trên Instagram và Facebook. Điều này nhằm kiểm soát mọi người có thể xem thông tin, ảnh hoặc bài đăng của bạn. Ngoài ra, các bạn nên hạn chế bình luận từ người lạ, chỉ cho phép bạn bè hoặc người theo dõi đã được chấp nhận mới có thể tương tác, nhằm tránh spam và tin nhắn lừa đảo.
Cuối cùng, bạn thường xuyên kiểm tra mục “Quyền riêng tư” và “Bảo mật” trong cài đặt ứng dụng, cập nhật khi có thay đổi từ nhà cung cấp dịch vụ. Những bước đơn giản này giúp TTS giảm thiểu rủi ro và bảo vệ thông tin cá nhân trong quá trình sinh sống và làm việc tại Nhật.
Quản lý danh tính số & dấu vết số
Trong môi trường mạng xã hội của Nhật, mỗi hành động như đăng ảnh, chia sẻ bài viết hay bình luận đều để lại dấu vết số gắn liền với danh tính của thực tập sinh. Việc quản lý tốt những dấu vết này không chỉ giúp bảo vệ hình ảnh cá nhân, mà còn tránh những rủi ro ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống. Cụ thể như sau:
– Cân nhắc trước khi đăng tải: Mọi nội dung công khai trên mạng đều có thể được lưu lại hoặc chia sẻ ngoài tầm kiểm soát. TTS cần tự hỏi: “Nếu quản lý người Nhật hay gia đình ở quê xem được, mình có thấy thoải mái không?” Việc đăng tải thiếu suy nghĩ có thể ảnh hưởng đến uy tín cá nhân và tập thể.
– Hạn chế chia sẻ thông tin nhạy cảm: Tránh công khai số điện thoại, địa chỉ ký túc xá, lịch trình di chuyển hay thông tin ngân hàng. Đây là dữ liệu dễ bị lợi dụng để lừa đảo hoặc quấy rối. Bạn hãy lưu giữ những thông tin này trong phạm vi cá nhân, không chia sẻ ra ngoài
– Giữ thái độ văn minh khi bình luận: Những lời nói tiêu cực, tranh cãi quá khích hay phát ngôn nhạy cảm về chính trị, văn hóa có thể bị chụp lại và lan truyền. Tại Nhật, hình ảnh cư xử văn minh được đánh giá cao, vì vậy hãy chọn cách phản hồi lịch sự và hạn chế tranh luận vô ích.
– Xóa hoặc ẩn nội dung cũ không cần thiết: Thói quen rà soát lại tường cá nhân, xóa các bài đăng quá riêng tư hoặc không còn phù hợp giúp TTS làm sạch dấu vết số. Điều này đặc biệt quan trọng trước khi xin việc, vì nhà tuyển dụng Nhật có thể kiểm tra mạng xã hội của ứng viên.
👉 Xem thêm: 10 dấu hiệu nhận biết Công ty xklđ lừa đảo – NLĐ cần biết
Ứng xử khi bị quấy rối/bắt nạt trên mạng
Quá trình sử dụng mạng xã hội Nhật Bản, không ít thực tập sinh có thể gặp phải tình huống bị quấy rối hoặc công kích cá nhân. Những hành vi này có thể đến từ người lạ hoặc thậm chí từ cộng đồng mạng. Thông qua các hình thức như để lại bình luận xúc phạm, lan truyền tin sai sự thật hoặc nhắn tin làm phiền liên tục. Khi gặp trường hợp như vậy, TTS nên:
- Giữ bình tĩnh, tuyệt đối không đáp trả hay cãi vã lại.
- Sử dụng tính năng “chặn” (Block) hoặc “báo cáo” (Report) ngay để ngăn người quấy rối tiếp cận.
- Chụp ảnh màn hình, lưu link, tin nhắn làm bằng chứng nếu sự việc kéo dài hoặc nghiêm trọng.
- Báo cho quản lý nghiệp đoàn, công ty phái cử hoặc cảnh sát địa phương để được hướng dẫn xử lý.
- Đừng im lặng chịu đựng hãy chia sẻ với bạn bè, đồng nghiệp hoặc người quản lý.
Cân bằng dùng mạng xã hội để tránh ảnh hưởng công việc & cuộc sống
Lời khuyên chân thành là TTS ở Nhật nên coi mạng xã hội như một công cụ hỗ trợ kết nối và giải trí, thay vì để nó chi phối quá nhiều thời gian và cảm xúc. Việc dành quá nhiều giờ lướt tin, theo dõi drama hay so sánh cuộc sống với người khác dễ khiến bạn mất tập trung, ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và tinh thần học tập.
Chính vì vậy, các bạn hãy đặt giới hạn thời gian sử dụng mỗi ngày, ưu tiên hoàn thành công việc và nghỉ ngơi trước khi dành thời gian cho mạng xã hội. Bên cạnh đó, nên lựa chọn những nội dung tích cực, hữu ích như tin tức chính thống, kiến thức học tập hoặc cộng đồng hỗ trợ người Việt tại Nhật để vừa giải trí vừa nâng cao hiểu biết.
Cân bằng hợp lý cũng giúp TTS duy trì tinh thần thoải mái, đảm bảo công việc ổn định và hướng đến một cuộc sống lành mạnh, văn minh hơn tại đất nước mặt trời mọc.
Kết luận
An toàn mạng xã hội ở Nhật là vấn đề mà mỗi TTS cần quan tâm ngay từ đầu để tránh những rắc rối không đáng có. Chỉ khi nhận thức đúng đắn và thái độ chủ động, các bạn mới có thể tận dụng mạng xã hội như một công cụ hỗ trợ tích cực cho hành trình lao động và sinh sống tại Nhật Bản. Đây chính là nền tảng giúp TTS yên tâm phát triển công việc, giữ tinh thần thoải mái và hướng tới một cuộc sống lâu dài, bền vững tại Nhật.
